بازار مسکن در سال جاری مسیری متفاوت از دیگر دارایی‌ها مانند بورس، سکه و ارز را طی کرده است. در شرایطی که این بازارها با رشد قابل‌توجهی همراه بوده‌اند، قیمت ملک به خاطر دلایل اقتصادی و روانی مختلف، بیشتر حالت باثباتی را حفظ کرده و حتی گاهی از نرخ تورم نیز عقب‌تر مانده است. البته این ثبات به‌صورت یکنواخت نبوده و اختلافات محسوسی در میان بخش‌های گوناگون بازار، به‌ویژه میان واحدهای متراژ پایین و لوکس، به چشم می‌خورد.
حسن محتشم، عضو هیئت‌مدیره انجمن انبوه‌سازان استان تهران، عنوان می‌کند که از آغاز سال جاری تاکنون، رشد قیمت در بخش مسکن کمتر از تورم و سایر بازارها بوده است. وی تأکید می‌کند این موضوع به معنای عدم رشد قیمت نیست و :«در واحدهای ارزان‌قیمت و کوچک‌متراژ و غالباً ساخت‌وسازهای چندین ساله، افزایش محدودی مشاهده می‌شود.» این وضعیت حاکی از وجود تقاضای مؤثر در بخش‌های اقتصادی مسکن است. در سمت مقابل، :«برخی واحدهای لوکس با کاهش قیمت هم مواجه شده‌اند.» محتشم دلیل این افت قیمت را کاهش تقاضای سرمایه‌ای و تغییر ترجیحات خریداران، به‌ویژه در مناطق بالای شهر، می‌داند. این فروشندگان با هدف تبدیل ملک به نقدینگی و سپس تبدیل آن به ارز یا طلا اقدام به عرضه ملک می‌کنند، اما به دلیل نبود تقاضای کافی ناگزیر به کاهش قیمت می‌شوند.
عوامل تعیین‌کننده در آینده بازار مسکن: نگاهی به اقتصاد کلان و تحولات سیاسی
بر اساس تحلیل کارشناسان، حرکات قیمتی بازار در نیمه دوم سال به شدت تحت تأثیر شاخص‌هایی چون تورم، نرخ سود بانکی و وضعیت بازار ارز قرار خواهد گرفت. این موضوع می‌تواند باعث نوسانات بیشتری، به‌ویژه در بازار میانی و بخش‌های اقتصادی شود. از طرف دیگر، واحدهای لوکس ممکن است تحت فشار باقی بمانند، چراکه سرمایه‌گذاران تمایل خود را به سایر دارایی‌ها معطوف کرده‌اند و تقاضای مصرفی برای این نوع واحدها کاهش یافته است.
پیش‌بینی‌ها درباره سرنوشت بازار مسکن در ادامه سال جاری و سال آینده متفاوت است. محتشم در این خصوص می‌گوید: :«باید دید وضعیت ما با اسرائیل به چه صورت پیش می‌رود؛ اگر شرایط نه جنگ نه صلح از بین برود و تحریم‌ها بازنگردد، این می‌تواند به بهبود شرایط اقتصادی کمک کند. اما اگر تاریخی که برای بازگشت تحریم‌ها تعیین شده به اتمام برسد، ما با شرایط اقتصادی نامساعدتری مواجه خواهیم شد. در این صورت نه تنها تا پایان سال، بلکه حتی سال آینده نیز امیدی به بهبود وضعیت نخواهیم داشت.» او همچنین خاطرنشان می‌سازد که افزایش آگهی‌های فروش تحت عنوان «مهاجرت» بیشتر جنبه تبلیغاتی داشته و تأثیر محسوسی بر نرخ‌ها ایجاد نکرده است.
راهنمایی برای متقاضیان خرید و سرمایه گذاران
با در نظر گرفتن شرایط فعلی، کارشناسان بازار پیشنهاد می‌کنند که سرمایه‌گذاران با دقت بیشتری عمل کرده و تحولات سیاسی را پیگیری نمایند. در مقابل، کسانی که نیاز واقعی به مسکن دارند و نقدینگی لازم را تهیه کرده‌اند، ممکن است شرایط کنونی را زمان مناسبی برای خرید ارزیابی کنند. با این حال، در حوزه سرمایه‌گذاری، با توجه به استمرار تحریم‌ها و ابهام در فضای سیاسی، لازم است جانب احتیاط رعایت شود. همچنین توصیه می‌شود تصمیم‌های خرید و سرمایه‌گذاری با تحلیل منطقه‌ای و متراژ محور همراه باشند.
بر اساس تحلیل دکتر امید ابراهیمی، بنیان‌گذار آموزش املاک، بازار مسکن در سال جاری نسبت به سایر بازارهای دارایی رشد کمتری داشته و در برخی موارد از نرخ تورم نیز عقب‌مانده‌است، که نشان‌گر تضعیف تقاضای سرمایه‌ای به‌ویژه در بخش لوکس است. افزایش محدود قیمت در واحدهای کوچک‌متراژ ناشی از تقاضای مصرفی مؤثر بوده، در حالی که تقاضای سرمایه‌ای به سمت دارایی‌هایی چون ارز و طلا متمایل شده‌است. آینده بازار مسکن به‌طور جدی تحت تأثیر عوامل کلانی چون نرخ بهره، تورم، و روندهای ژئوپلیتیکی قرار دارد، که می‌تواند موجب نوسانات در بخش‌های متوسط و اقتصادی گردد. در این شرایط، توصیه می‌شود خریداران مصرفی با نقدینگی آماده و تحلیل دقیق منطقه‌ای اقدام کرده و سرمایه‌گذاران با احتیاط بیشتری به ریسک‌های سیاسی توجه کنند.
