آرش شادفر با اشاره به دورنمای بازار مسکن در شش ماهه دوم سال، اظهار داشت: در حال حاضر بهای فعلی مسکن بهصورت قابلتوجهی کمتر از قیمت تمامشده آن است و افزایش قیمتی که در قالب چهار مؤلفه اصلی مسکن شامل پروانه ساخت، مواد اولیه، دستمزدها و زمین تجربه شده، هنوز خود را در نرخهای نهایی مسکن نشان نداده است.
او در ادامه تاکید کرد: در شرایطی که بازارهایی مانند سکه و ارز جهش قیمتی را تجربه کردهاند، بازار مسکن با فشار فروخوردهای روبروست و همین موضوع موجب ایجاد یک گسست ملموس بین نرخ ملک و سایر بازارهای اقتصادی شده است.
رئیس انجمن صنعت ساختوساز کرمانشاه ضمن اشاره به این که بر اساس اصول اقتصادی این تفاوت قیمت بین بازار مسکن و دیگر بازارها باید از بین برود، گفت: اما همسانسازی این فاصله قیمتی در شرایطی قابل تحقق است که هیچگونه ریسک سیاسی یا بینالمللی بر کشور حاکم نباشد. اکنون که کشور در وضعیت نه جنگ و نه صلح قرار دارد، این وضعیت بر بازار مسکن نیز تاثیر گذاشته و همگرایی قیمتها با وضعیت کلی بازار، ارتباط مستقیم با همین فضا دارد. :به محض اینکه این اطمینان خاطر در کشور ایجاد شود که دیگر ریسکی در پیش نداریم، حتما شاهد تغییر قیمت در بازار مسکن خواهیم بود.
او به نقدپذیری پایین بازار مسکن در مقایسه با ارز و طلا نیز اشاره کرد و تصریح کرد این موضوع باعث شده در زمانهای پرریسک، تقاضا برای خرید ملک کاهش یابد. وی خاطرنشان کرد که حتی در حال حاضر نیز تقاضای واقعی، یعنی متقاضیانی که واقعا قصد خرید دارند، با افتی محسوس مواجه شده و بسیاری از افراد خرید خود را به تعویق انداختهاند تا وضعیت آینده مشخص شود.
رئیس انجمن صنعت ساختمان کرمانشاه ادامه داد: اغلب معاملات فعلی در بازار مسکن مربوط به موارد خاصی است، مانند افرادی که به دلیل مشکلات مالی یا سایر نیازهای فوری، ملک خود را با نرخ پایینتری به فروش میگذارند و البته باید توجه داشت که این نوع معاملات در مسیر کلی بازار اثر مثبتی ندارند.
شادفر در مورد وضعیت رکود یا رونق بازار مسکن طی نیمه دوم سال بیان داشت: تغییرات بازار مسکن کاملاً تحت تاثیر عواملی چون ریسکهای سیاسی و شرایط بینالمللی قرار دارد. در وضعیت فعلی، نه تنها تقاضا درمیان خریداران کاهش یافته، بلکه سازندگان نیز با توجه به تزلزل فضای اقتصادی، تمایل چندانی برای اجرای پروژههای جدید از خود نشان نمیدهند.
وی با ابراز نگرانی از تداوم رکود کنونی گفت: باتوجه به اینکه بیش از ۳۰ درصد از چرخه اقتصادی و اشتغال کشور به حوزه ساختوساز مرتبط است، ادامه وضعیت فعلی میتواند ضرباتی جدی به اقتصاد کشور و نرخ اشتغال وارد کند.
رئیس انجمن صنعت ساختمان استان کرمانشاه همچنین بیان کرد که توقف در آغاز پروژههای ساختمانی جدید موجب برهمخوردن تعادل میان عرضه و تقاضا خواهد شد و افزود: در حال حاضر نیز عرضه در بازار ملک کاهش یافته است. به عنوان نمونه، قرار بود در قالب طرح نهضت ملی مسکن چهار میلیون واحد احداث شود، اما تاکنون کمتر از ۸۰۰ هزار متقاضی ثبتنام کردهاند و تعداد واحدهای تحویلی از مرز صد هزار واحد نیز عبور نکرده است. در بخش مربوط به خانههای مورد نیاز طبقات متوسط و بالاتر هم شاهد کاهش تولید هستیم که مجموع این عوامل چشمانداز بازار را نگرانکننده کردهاند.
شادفر اضافه کرد: از سوی دیگر، هرچه راهاندازی پروژههای جدید بیشتر به تعویق افتد، بهدلیل افزایش تورم و رشد هزینههای مربوط به ساخت، هزینه تمامشده بالا خواهد رفت و این مسئله میتواند در نهایت منجر به افزایش قیمت مسکن گردد.
وی خاطرنشان ساخت: تنها مسیری که میتواند بازار مسکن را از وضعیت بلاتکلیف فعلی بیرون آورد و سبب بازگشت رونق شود، ثبات سیاسی و کاهش تنشهای بینالمللی در داخل کشور خواهد بود.
بر اساس تحلیل دکتر امید ابراهیمی، بنیانگذار آموزش املاک، کاهش واقعی عرضه مسکن، افزایش قیمت تمامشده، و فاصله فعلی نرخ املاک با بازارهای دیگر همچون ارز و طلا، نشان از فشار تورمی تجمیعشدهای در بازار مسکن دارد که در صورت فروکش ریسکهای سیاسی بهسرعت آزاد خواهد شد. رکود فعلی علاوه بر کاهش تقاضای واقعی، موجب افت سرمایهگذاری سازندگان شده و تضعیف طرف عرضه را در بلندمدت تشدید میکند. اجرای ناقص طرح نهضت ملی مسکن و تحویل کمتر از ۱۰۰ هزار واحد در برابر هدف ۴ میلیون نیز حاکی از چشماندازی نگرانکننده برای توازن عرضه و تقاضا در سالهای آتی است.