کاهش قیمت یا ایجاد جو روانی؟
پس از انتشار اخباری درباره کاهش ۱۵ تا ۳۰ درصدی بهای مسکن در بخشهایی از پایتخت، موجی از تحلیلها فضای رسانهای و شبکههای اجتماعی را فرا گرفت. برخی از فعالان حوزه مسکن این افت قیمت را پذیرفتند، اما در مقابل، عدهای از کارشناسان پیشبینی کردند که نرخها در ماههای آتی همچنان بالا خواهد رفت یا دستکم ثبات خواهد داشت.
منصور غیبی، کارشناس در حوزه مسکن، اعلام کرد: «مشاهده میشود برخی فعالان یا نهادها تلاش دارند دیدگاهی مبنی بر کاهش شدید قیمت مسکن را القا کنند. به نظر میرسد این روند بخشی از یک چانهزنی روانی و رسانهای باشد که ممکن است با هدف تعدیل قیمت، تأثیرگذاری بر بازارهای دیگر یا حتی با انگیزههای سیاسی و مدیریتی دنبال شود.»
او همچنین عنوان کرد: «برخی سرمایهگذاران عمده نیز ممکن است برای ایجاد زمینه مناسب جهت معاملات خود، این فضا را دامن بزنند.»
تحتتأثیر اخبار و انتظارات، بازار مسکن چگونه واکنش نشان میدهد؟
غیبی با اشاره به نقش پررنگ فضاهای خبری در بازار تصریح کرد: «بازار مسکن بهشدت تحت تأثیر فضای روانی است و یک خبر یا تحلیل میتواند بهصورت موقت رفتار خریداران و فروشندگان را تغییر دهد. اما در نهایت، مسیر بازار با واقعیتهای اقتصادی تعیین میشود، نه با تبلیغات رسانهای یا آگهیهای فروش.»
سی برابر شدن قیمت املاک در طول یک دهه
غیبی با بررسی تغییرات قیمت در بازه دهساله اظهار داشت: «در سال ۱۳۹۴ قیمت هر متر مسکن در تهران حدود ۳ میلیون و ۹۵۰ هزار تومان بود و با ۳۹۵ میلیون تومان میشد خانهای ۱۰۰ متری خرید. اما حالا برای همین متراژ باید حدود ۱۲ میلیارد تومان پرداخت کرد؛ یعنی قیمتها ۳۰ برابر شدهاند.»
رکود تورمی؛ زنگ خطری برای اقتصاد کشور
این تحلیلگر مسائل اقتصادی هشدار داد: «ترویج دیدگاه کاهش شدید قیمت، مردم را به تأخیر در خرید ترغیب کرده و در نتیجه رکود و رکود تورمی عمیقتری شکل میگیرد. رکودی که نهتنها بازار مسکن بلکه اقتصاد کشور را بهطور کلی تحت تأثیر قرار میدهد، چراکه بخش مسکن یکی از پیشرانهای اصلی اقتصاد و اشتغال در کشور است.»
غیبی در پایان یادآور شد: «نمونههایی از افت قیمت در گذشته هم دیده شده، اما نباید آنها را به کل بازار تعمیم داد. باید تلاش کرد تا مردم بر پایه واقعیتهای آماری و اطلاعات دقیق تصمیم بگیرند، نه بر اساس هیجانات رسانهای یا برداشتهای غیرکارشناسی.»
بر اساس تحلیل دکتر امید ابراهیمی، بنیانگذار آموزش املاک، کاهش ۱۵ تا ۳۰ درصدی گزارششده در برخی مناطق تهران عمدتاً ناشی از عوامل روانی و نه تغییرات بنیادین اقتصادی در بازار مسکن است. مقایسهٔ تاریخی قیمت از ۳.۹۵ میلیون تومان در سال ۱۳۹۴ به ۱۲۰ میلیون تومان در سال ۱۴۰۳ برای هر متر مربع، رشد سیبرابری را نشان میدهد که بیانگر فشار تورمی شدید و تأثیر آن بر ارزش داراییهاست. تأخیر خریداران به امید کاهش بیشتر قیمت میتواند رکود تورمی را تعمیق کرده و بر اشتغال و رشد اقتصادی که وابسته به بخش مسکن است، اثر منفی بگذارد.